Şaraplık Yerel Üzümler – Öküzgözü

SELAM, BEN ÖKÜZGÖZÜ!

Bu ve önümüzdeki beş yazı boyunca, en ünlü altı şaraplık Türk üzüm çeşidi (üç beyaz, üç kırmızı) hakkında konuşacağız. İlk konuğum Öküzgözü.

İri yuvarlak taneli, koyu renkli ve etli bir üzüm olan Öküzgözü, ağırlıklı olarak Elazığ ve Malatya civarında yetiştiriliyor; büyüklüğü ve koyuluğu nedeniyle de öküzün gözüne benzetilmesinden dolayı bu ismi almış. Üzümümüz, şarabına kendine has, mor röfleli ve yakut kırmızısı capcanlı bir renk verir. Öküzgözü orta gövdeli, asiditesi belirgin, yumuşak tanenlere sahip, dengeli ve zarif şaraplar ortaya çıkarır. Ayrıca benim de kırmızı şaraplık üzümlerimiz arasındaki favorimdir. Bu üzümün hayat verdiği şarapları tattığımızda, vişne, kiraz ve karadut aromalarının damağımızda dans ettiğine tanık olabiliriz. Kimi örnekleri ise pekmezimsi ve reçelsi tonlara sahiptir.

Böyle dediğime bakma, Öküzgözü sadece Elazığ ve Malatya civarında değil; Elmalı/Antalya, Denizli, Çanakkale ve Trakya gibi ülkenin pek çok yerinde yetiştiriliyor. Hatta bir asması da ülkemizi temsilen Rioja/İspanya’daki Vivanco Şarap Müzesinde bulunuyor. Bu üzüm sıcak iklimlerde meyvemsiliğin ön planda olduğu şaraplar ortaya çıkarıyor. Yani iki ayrı bölgeden gelen Öküzgözü’nün birbiriyle aynı olacağını düşünme!

Sıra geldi en heyecan verici konuya; Öküzgözü içerken, ne yemeliyim? Bu şarap için bir peynir tabağı yapacaksan, eski kaşar, Kars gravyeri, Bergama tulumu, gouda ve çedardan oluşan bir tabak hazırlayabilirsin. Yanına kırmızı etten yapılma şarküteri ürünleri ve tuzlu kraker koymayı da ihmal etme. Ayrıca Öküzgözü ızgara kırmızı etlerle ve kebaplarla iyi gider. Bir dahaki ocakbaşı ziyaretinde zırhtan çekilmiş Adana kebabın yanında Öküzgözü yudumlayıp, benim şerefime bir kadeh kaldırabilirsin. Son olarak belirtmem gerekir ki Türk mutfağının imza yemeklerinden karnıyarık, güveç, kuzu tandır, kokoreç ve İzmir köfte bu üzümden yapılma şaraplarla nefis olur.

Şarap ve yemek eşleşmesi konusunda basit ve akılda kalıcı bir kuraldan bahsedeceğim. İçtiğin şarap hangi topraklardansa o yörenin yemekleriyle güzel uyum sağlar. Unutma ki o yörede uzun zamandır yaşayan insanlar, yaptıkları yemeklerle ellerinde bulunan şarapları yudumluyorlardı. Aslında orada yüzyıllar boyunca damıtılmış bir yemek ve şarap uyumu tecrübesi var.

Ama diyelim ki şarabını bir yemek eşlikçisi olmadan içiyorsun; işte böyle anlarda dinleyebileceğin ve şarabın karakteriyle uyumlu bir şarkı listesi hazırladım. Öküzgözü deyince aklıma canlı şaraplar geliyor. Ancak hiçbir kırmızı şarabın da asiditesi yüksek bir beyaz ya da köpüklü kadar canlı olamayacağının farkındayım. Belki de şöyle anlatmam gerek, diyelim bir bara girdin ama kendini kaptırıp da çılgınca dans edeceğin bir şey çalmıyor. Buna karşılık, yalnızca durduğun yerde sallanmak da istemiyorsun; işte tam bu iki duygunun arasındasın. Bana göre bu hissi veren parçalar şöyle:

1) Nova Norda – Dinazorlar

2) Hedonutopia – Şizolar

3) Sattas – Eskitilmiş

4) Ah! Kosmos – Paradise

5) Athena – Ses Etme

Bu üzümü tanımak istersen şöyle bir deneme yapabilirsin. Türkiye’nin farklı bölgelerinden gelen Öküzgözlerinden yapılan birkaç şarabı alıp, şarapsever arkadaşlarınla tatmalısın. Sonrasında aldığın tatları ve kokuları arkadaşlarınla tartışıp, bu yazıda anlatılanlarla benzeştiği ya da ayrıştığı noktaları bulmaya çalışabilirsiniz. Ayrıca böyle tartışmaların sonucundan beni de haberdar edersen sevinirim.

 

“Bayağı fakirdim fakat paramın çoğu şaraba ve klasik müziğe gidiyordu. Bu ikisinin karışımına bayılıyordum.”

Charles Bukowski, Dünyevi Şiirlerin Son Gecesi

11 comments on “Şaraplık Yerel Üzümler – Öküzgözü”

  1. Ahmet UZGEL dedi ki:

    Emeğine sağlık, harika yazmışsın 🙂

    1. Çok teşekkürler. Böyle sözler daha çok yazmak için insanı motive ediyor. =)

      1. Ahmet Uzgel dedi ki:

        Ben de zevkle okuyorum, Yeni bilgiler öğrenmek benim için olağanüstü duygu. hele de güzel yazılınca daha bir keyif alıyorum. Sevgiler

  2. Erhan Yürüt dedi ki:

    Ben şarapların caz müziği ile eşleştirlmesinin daha da anlamlı olduğunu düşünürüm. İkisi de yaratıcılık ve kendini ifade etme biçimidir ve yelpaze de çok geniştir.
    Bir de Öküzgözü geç olgunlaşan bir üzümdür. Bu özelliği onu daha çok Anadolu’ lu kılar, yani erken sonbahar yağışları olan bölgelerde yetiştirilmesi bu bakımdan risklidir.

    1. Bu yazı projesi aslında bir müzik dergisi için yapılmıştı; ben de her sayı dergide yer bulan şarkıcıların eserlerini seçmiştim eşleştirme için. Müzik seçimleri o nedenle biraz kısıtlı.

      Keza caz konusunda bilgim kısıtlı olduğu için zaten öyle bir eşleştirme de yapamazdım. =) Ancak sizlerin katkılarını duymak isterim, hem ben de yeni müzikler keşfetmiş olurum.

      Ayrıca bir üreticiden üzümün karakteri hakkında bilgi edinmek harika! Teşekkür ederim.

  3. Fatih Catalbas dedi ki:

    şarap yemek müzik…Harika. Devamını diliyoruz

    1. Çok teşekkür ederim. Hiç merak etmeyin, devamı gelecek. =)

  4. Tayfun dedi ki:

    Cok iyi bir sarabi peynir ve cerezsiz yemeyi tercih ederim.Ayrica Ayvaliktaki kücük sarapciyi mutlaka gormenizi tavsiye ederim.

    1. Ayvalık’taki şarapçının ismi nedir acaba?

  5. Tayfun dedi ki:

    Atabek Sarap,Cumhuriyet caddesi 2.sok.no.7.Daracik bir sokakta ufacik bir dükkan,harika saraplar.

  6. Osman dedi ki:

    Merhaba Öküzgözü üzümden pekmezi nasıl olur. Şarap değil de pekmez yapmak istesek olmaz mı?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir